“Zer da ETA? “. DBH 1. mailako ikasle batek beste bati egiten dio galdera. Berak ez daki eta horregatik galdetzen du; bere lagunak bai eta ahal duen bezala, bere azalpena ematen dio. Ikastolan bizitako benetako egoera bat da.

Zorionez, gaur egun gure inguru hurbilean behintzat bakean bizi gara. Zoritxarrez, duela urte batzuk indarkeriaren presentzia hain errotuta zegoen gure gizartean eta helduok hain bizirik daukagu gure oroimenean, harritu egiten gaituela hain denbora tarte txikian eta kezkatu baita belaunaldi bakar batean hain larria eta gogorra den zerbait ahanzturan erortzeak. Gaur egungo gazteek ez dute lehen pertsonan bizi izan, baina horrek ez du esan nahi gertatutakoaz jakin behar ez dutenik eta horretaz ikasi behar ez dutenik, hainbeste sufritu duen gizarte honen parte diran heinean. Horrek oroimenari, ikaskuntzari eta historiari buruz hezteko beharrari buruzko hausnarketa garrantzitsua egitera garamatza.

Gertatu zena eta orainaldira nola iritsi garen ulertzea, funtsezkoa da gaur egun bizi dugun bakea eta demokrazia baloratzeko. Gogoratzea ez da atzera begiratzeko ekintza bat soilik; iraganeko akatsak ez errepikatzea ziurtatzeko tresna bat da.

Aniztasunak aberastu egiten gaitu, norberarena ez den beste ikuspegi bat eskaintzen digun heinean, nahiz eta batzuetan ez dugun partekatuko ezta ulertuko ere, historia pertsonalak, bizipenek eta izaerek baldintzatuta.

Gizarte demokratiko batek, hain zuzen ere, guztion ideiak errespetatzea du oinarri, baina azpimarratuz denak ez duela balio ideia horiek defendatzeko. Indarkeria ez dagoela inoiz justifikatuta.

Hori da gure historia; izan ere, bakoitzaren historia indibidual eta pertsonalaz haratago, historia kolektibo bat dugu herri gisa. Zorionez, seme-alabei ez zaie bizitzea egokitu, baina konta diezaiekegu, gure memoria kolektiboan mantentzeko eta akats berberak egin ez ditzagun.

Ez dezagun inoiz ahaztu ezerk ez duela justifikatzen indarkeria erabiltzea eta besteen ideiei buruzko ideiak inposatzea.

Hori dela eta, Eusko Jaurlaritzaren Adi-Adian programaren esparruan, DBHko 4. mailako ikasleek biktimen testigantza zuzenean entzun ahal dute, haren historia, sufrimendua eta ondorioak ezagutuz. Balio handiko lekukotasuna gazteentzat.

Iaz, ETAk hildako baten alargun batena. Gaur, Batallón Vasco Españolek hildako baten alabarena. Istorio desberdinak, pertsona desberdinak, baina bietan, ideiak isilarazteko indarkeria erabiltzeak eragindako sufrimendua ez ezik, bidean sortutako adiskidetasuna ere partekatzen dutenak, biek Adi-Adian programan parte hartzeari esker. Izan ere, gaurko testigantzaren hitzaldia bi kandela piztuta hasi da, bi biktimen oroimenez.

Ekimen horretatik harago, aita, ama eta hezitzaile garen aldetik, guri dagokigu hori helaraztea, elkarrizketaren eta elkar ulertzearen bidez eraiki baitezakegu gizarte harmoniatsuagoa eta bidezkoagoa. Gizarte gisa guri dagokigun ondarea da.

Hemendik gonbidatzen zaituztegu hori egitera: elkarrizketa horiek izatera eta ondare hori uztera, gizarte osoaren onurarako.

Memoria gure nortasun kolektiboaren funtsezko osagaia da, eta belaunaldi berriei transmititzean, gizarte bidezkoago eta baketsuago baten oinarriak indartzen ari gara.

Gai horren inguruan heztea gure seme-alabekiko eta gure komunitatearekiko maitasun- eta erantzukizun-ekintza bat da. Garai mingarri batean ikasitako irakaspenak ez direla galduko ziurtatzea da, eta bakearen eta bizikidetzaren balioek aurrera egiten jarrai dezatela.